Start > Silesia

 

Leczniczy Len - "Silesia"

 

Jednym z dwóch podstawowych surowców otrzymywanych z lnu odmiany Silesia, obok włókna są nasiona. Nasiona są bogate w tłuszcze, białka i błonnik pokarmowy. Średnio zawierają 22% białka, 44% tłuszczu, 10% błonnika pokarmowego, 15% węglowodanów, 6% wody i 3% popiołu*. Białko nasion to głównie globuliny (80%) oraz gluteliny (20%). W składzie aminokwasowym znajdują się zarówno aminokwasy kwaśne (kwas aspartylowy) jak i aminokwasy zasadowe (arginina), jednak najważniejszym jest obecność niezbędnych dla diety człowieka aminokwasów egzogennych takich jak aminokwasy aromatyczne (fenyloalanina, tryptofan), aminokwasy hydrofobowe (walina, leucyna, izoleucyna) oraz aminokwasy siarkowe (metionina), co czyni, że nasiona Silesi można uznać za najwartościowsze źródło białka roślinnego. Nasiona lnu nie zawierają glutenu. Zawartość węglowodanów jest niska w związku, z czym nasiona lnu nie stanowią dużego wkładu w całkowitą ilość cukrów w diecie. Wodorozpuszczalna frakcja polisacharydów nasion Silesi składa się w 51% z pektyn (ramnogalakturonian) i 25% arabinoksylanów. Średnia procentowa zawartość poszczególnych cukrów wynosi: kwas galakturonowy 26, ramnza 24, xyloza 23, galaktoza 18 arabinoza 6, fukoza 4, glukoza 2, homogalakturonian 2. W ścianie komórkowej zawartość celulozy nie przekracza 80 mg/g, natomiast zawartość pektyn stanowi około 110 mg/g. Wśród niepolisacharydowych polimerów ściany komórkowej występują ligniny w ilości 3,5%. Zawarte w nasionach lnu pektyny mają działanie osłonowe i ochraniają wewnętrzne ściany przewodu pokarmowego. Zapewniają ulgę w podrażnieniach lub nieżycie żołądka i jelit, korzystnie wpływają na perystaltykę jelita, pomagają zwalczać zaparcia, wzdęcia i zmniejszają stan zapalny jelit.

Nasiona Silesi obok wymienionych związków chemicznych pierwszorzędowych zawierają ogromną ilość wielce zróżnicowanych metabolitów drugorzędowych z dwóch najważniejszych szlaków metabolicznych: fenylopropanoidowego (wodolubnych) i terpenoidowego (hydrofobowych). Kwasy fenolowe, lignany, flawonoidy, taniny i ligniny należą do grupy antyoksydantów fenylopropanoidowych. Na szczególną uwagę zasługują lignany, związki fenolowe o charakterze zarówno antyoksydantów jak i fitoestrogenów. Lignany regulują gospodarkę hormonalną, zmniejszając ryzyko zachorowania na niektóre nowotwory hormonozależne, m.in. raka piersi, jajnika i macicy. Wedle najnowszych danych funkcje te spełnia tzw. kompleks lignanowy zawierający obok lignanów, które dominują ilościowo szereg związków pochodnych flawonoidów. W innym badaniu udokumentowano antynowotworową funkcję C-glukozowych pochodnych flawonoidów: witeksyny, orientyny i izoorientyny. Len Silesia zawiera nawet do 800 razy więcej lignanów, niż inne rośliny jadalne. Głównym lignanem jest diglukozyd sekoizolariciresinolu, którego zawartość w nasionach wynosi aż 7mg/g. Pośród fenylopropanoidów najwyższym potencjałem antyoksydacyjnym manifestują się kwasy fenolowe, najliczniejszymi reprezentantami tej grupy związków są kwasy ferulowy i kumarowy. Luteolina i apigenina stanowią grupę związków nazywanych flawonami i w nasionach Silesi są o najwyższym stężeniu. Luteolina wykazuje wyraźny efekt neuroosłonowy, wspomagający uczenie się przestrzenne i łagodzący zaburzenia pamięci. Luteolina wykazała obiecujący wpływ na tak zwaną mgłę mózgową - upośledzenie funkcji poznawczych, koncentracji i zdolności wielozadaniowej. Luteolina poprawia uwagę u dzieci dotkniętych autyzmem i mgłą mózgową. Apigenina, flawon obficie występujący w lnie wykazuje działanie anty-proliferacyjne, przeciwzapalne i przeciwprzerzutowe. Ten flawonoid zapewnia selektywną aktywność w promowaniu zależnej od kaspazy apoptozy komórek białaczki. Apigenina znacząco indukuje ekspresję receptora śmierci 5 (DR5) i działa synergistycznie z ludzkim ligandem indukującym apoptozę, co wiedzie do indukcji śmierci złośliwych komórek nowotworowych. Apigenina nie uwrażliwia normalnych ludzkich komórek na apoptozę. Taniny są szczególnym rodzajem związków w nasionach Silesi, których funkcji przypisuje się zarówno najkorzystniejszy stosunek kwasów tłuszczowych w tkankach i w oleju jak również bardzo skuteczną ochronę antyoksydacyjną oleju. Nadto, na przełomie 2020/2021 wśród nielicznych zidentyfikowanych związków o aktywności hamującej transmisję COVID-19 i jego wysoką zakaźność są pochodne tanin, które wiążą białka korony wirusa zapobiegając przyczepianiu się wirusa do komórek gospodarza.

Wśród związków terpenoidowych (rozpuszczalnych w tłuszczach) o działaniu antyoksydacyjnym w nasionach Silesi znajdują się przede wszystkim tokoferole (prekursor witaminy E), sterole (prekursor witaminy D) i karotenoidy (prekursor witaminy A). Ważność tych witamin dla diety ludzi jest powszechnie znana. Zawartość tokoferoli w oleju lnianym wynosi około 0,1%, przy czym w większości jest to ?-tokoferol. Tokotrienole w nasionach są mniej liczne jednak zawartość plastochromanolu-8 stanowi wyróżnik pośród innych nasion roślin oleistych i wynosi średnio 18 mg/100 g. Tokoferole i tokotrienole nazywane są potocznie witaminą E. Najlepiej udokumentowaną rolą witaminy E jest ochrona błon komórkowych przed oksydacją składowych lipidowych. Tokoferol wpływa na sztywność błon komórkowych, jest odpowiedzialny za ochronę ich integralności oraz pełni rolę ochronną w stosunku do aparatu fotosyntetycznego roślin. Podobnie, plastochromanol-8 jest również lipofilowym antyoksydantem. Nasiona Silesi są również źródłem steroli. Ich sumaryczna zawartość w oleju wynosi około 700 mg/100 g, a beta-sitosterol, kampesterol, Δ5-avenasterol, stigmasterol są w największej ilości, jednak inni przedstawiciele tej grupy włącznie z ergosterolem (prekursor witaminy D2) są również znacząco reprezentowani. Główną funkcją karotenoidów jest funkcja pomocnicza w regulacji procesu fotosyntezy. W trakcie tego procesu, karotenoidy, jako anteny energetyczne wyłapują inny niż chlorofile zakres fal promieniowania świetlnego (niebieskiego i fioletowego) oraz przekazują energię stanu wzbudzonego na cząsteczkę chlorofilu A. Podczas fotosyntezy chronią komórki przed powstającymi reaktywnymi formami tlenu (najefektywniejsi zmiatacze tlenu singletowego) oraz chronią przed oksydacją nienasycone kwasy tłuszczowe lipidów występujące w chloroplastach. Jest to szczególnie ważne w trakcie fotoindukcji, która może uszkadzać aparat fotosyntetyczny w procesie fotooksydacji. Dzięki układowi wielu wiązań sprzężonych karotenoidy mają zdolność absorbcji światła i ochrony komórki roślinnej przed fotouczuleniem. Karotenoidy są również prekursorami witaminy A. Odrębną grupę terpenoidów stanowią terpenofenole, z których kanabidiol (CBD) jest najliczniej reprezentowanym w odmianie Silesia. Wykazano, że ekstrakty z lnu zawierające CBD wspomagały gojenie się przewlekłych ran oraz hamowały rozwój cukrzycy typu 2 przez inhibicję ekspresji genu MCP1. Terpenoidy z lnu Silesia łagodzą hiperglikemię i dyslipidemię oraz poprawiają tolerancję glukozy i wrażliwość na insulinę u szczurów z cukrzycą. Ekstrakty hydrofobowych związków skutecznie tłumią stres oksydacyjny, stan zapalny i uszkodzenie wątroby oraz infiltrację lipidów u szczurów karmionych wysoko tłuszczową dietą. Nieliczne badania wykonane na komórkach ludzkich wykazały podobny, korzystny wpływ preparatów z lnu Silesia. Nasiona lniane są cenione za unikalną mieszankę wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (WKT). Kwasy tłuszczowe, niezbędne dla ludzi, to kwas α-linolenowy - w3 (ALA) i kwas linolowy - w6 (LA). Z żywieniowego punktu widzenia brak obu WKT uważany jest za szkodliwy dla zdrowia człowieka. Jednak nadmierne ilości w6 i wysoki stosunek w6 / w3 występujący w dzisiejszej diecie sprzyjają patogenezie wielu chorób, w tym chorób układu krążenia, raka, cukrzycy oraz innych chorób zapalnych i autoimmunologicznych, podczas gdy podwyższone poziomy w3 i niski stosunek w6 / w3 mają działanie tłumiące. Zatem odpowiednia równowaga między kwasami tłuszczowymi w6 i w3 w diecie jest najważniejszą cechą dla utrzymania optymalnego rozwoju i zdrowia ludzi.

Kilka dogłębnych światowych badań wykazało korzyści zdrowotne wynikające z diety naszych przodków, która według szacunków miała stosunek ALA / LA 1: 1, zamiast współczesnego, który wynosi 15-20: 1. Wynikiem tych badań jest zalecenie pilnego zmierzania do przywrócenia tego pierwotnego stosunku kwasów tłuszczowych w żywieniu ludzi, co niewątpliwie zmniejszy częstość występowania przewlekłych chorób zwyrodnieniowych. Zoptymalizowany stosunek ALA / LA jest szczególnie ważny dla niemowląt i preparatów dla niemowląt ze względu na intensywniejsze niż u dorosłych zapotrzebowanie tkanek niemowląt na długołańcuchowe kwasy tłuszczowe w3. Niski stosunek w6 / w3 w diecie kobiet wiązał się ze zmniejszonym ryzykiem wystąpienia raka piersi. Niekorzystna regulacja funkcji komórek i narządów spowodowana różnym od optymalnego stosunkiem kwasów WKT w diecie wynika z zahamowania lub nasilenia stanu zapalnego.

Badania na modelach zwierzęcych wykazały, że wysoki stosunek w6: w3 WKT był związany ze wzrostem ekspresji genów prozapalnych oraz białek i cytokin związanych z metabolizmem lipidów. Ponadto w modelach ludzkich i zwierzęcych optymalne proporcje tych kwasów (1: 1) w diecie istotnie hamowały poziom ekspresji genów i białek związanych z metabolizmem lipidów, takich jak ?-kinaza zależna od 3-fosfoinozytolu, białko-1 transportujące kwasy tłuszczowe i steroidowych receptorów aktywowanych przez proliferatory peroksysomów (PPARy), oraz aktywowały ekspresję genów tłumiących stężenie takich cytokin zapalnych jak IL-1?, TNF-?, IL-6 i MCP1. Zatem optymalny stosunek w6: w3 (1: 1) WKT, a raczej najniższy liczbowo współczynnik korekcji CI korzystnie wpływa na metabolizm lipidów i układ zapalny, prowadząc do zapewnienia tkankom i organizmowi optymalnej ilości składników odżywczych i energii oraz wysokiej wydajności różnorodnych dróg homeostatycznych. Współczynnik korygujący -3 (CI = 1/2 3 + 6) - 6) wskazuje procentowy niedobór (oznaczony minusem) lub nadmiar (oznaczony plusem) kwasu alfa-linolenowego w oleju. Od wielu lat poszukuje się sposobu zwiększenia aktywności prozdrowotnej olejów. Przez zastosowanie łagodniejszych procesów ekstrakcji oleju, suplementację ekstraktami z innych roślin, suplementację antyoksydantami hydrofobowymi lub wzbogacanie oleju w antyoksydanty za pomocą inżynierii genetycznej możliwym stało się jedynie obniżenie wskaźnika utleniania oleju (MDA, CD, CT), ale nie osiągnięto oczekiwanego zwiększenie jego wartości prozdrowotnej definiowanej współczynnikiem korekcji -3 (CI). Dopiero użycie nowego narzędzia doskonalenia roślin, polegającego na wprowadzeniu epigenetycznych zmian w genomie lnu zaowocowało uzyskaniem odmiany o żądanych cechach. Tą unikatową odmianę zarejestrowano w 2020 i nazwano Silesia. Olej odmiany Silesia jak żaden inny olej roślinny gwarantuje najwyższą zawartość 3 (30%) i zbilansowany (1: 1) stosunek 6: -3 WKT a zatem najniższy współczynnik CI. Przykładowo oleje sojowy, słonecznikowy, rzepakowy, kukurydziany i oliwkowy zawierają odpowiednio tylko 8%, 1%, 1.2%, 1% i 1% -3 WKT. Oleje te nadto zawierają ogromne ilości kwasu olejowego -9 (np. rzepakowy i oliwkowy 63% i 75%, odpowiednio), który zwiększa aktywność receptorów lipoprotein o małej gęstości (LDL) i negatywnie wpływa na profilaktykę chorób sercowo-naczyniowych.

Oznaczenia liczby nadtlenkowej (pierwszorzędowe produkty utlenienia) i skoniugowanych dienów (wtórne produktu utlenienia) wykazały znaczącą, 2-3 krotną, poprawę stabilności kwasów tłuszczowych zawartych w oleju z roślin Silesia w odniesieniu do innych olejów rynkowo dostępnych. Najwyższa odporność oleju odmiany Silesia na samoutlenianie w porównaniu z innymi odmianami, wynika z najwyższego stężenia tanin. Taka właściwość tanin wynika z dużej liczby grup hydroksylowych w tych związkach oraz zdolności do chelatowania jonów metali przejściowych, takich jak żelazo, oraz hamowania reakcji Fentona.

Olej z lnu leczniczego zachowuje niezmieniony stosunek zawartości poszczególnych frakcji kwasów tłuszczowych podczas przechowywania bez dostępu światła (w ciemnej butelce), zarówno w temperaturze 4ºC jak i w temperaturze pokojowej przez okres, co najmniej 12-miesięcy.

Z uwagi na skład oleju lnianego (duża zawartość wielonienasyconych kwasów tłuszczowych i niemal idealny stosunek kwasów w3 do w6, antyoksydanty) jest on pożądanym elementem diety człowieka. Wpływa pozytywnie na układ krążenia, przeciwdziała nadciśnieniu, miażdżycy tętnic, cukrzycy, powstawaniu nowotworów, zapaleniu stawów, osteoporozie, zaburzeniom autoimmunologicznym i neurologicznym.

 

 

________________________

* https://doi.org/10.3390/foods10112675

 

OilSupreme "Silesia"

Literatura:

"Flax Fiber Hydrophobic Extract Inhibits Human Skin Cells Inflammation and Causes Remodeling of Extracellular Matrix and Wound Closure Activation"

"Linseed Silesia, Diverse Crops for Diverse Diets. New Solutions to Increase Dietary Lipids in Crop Species"

"The effects of seed from Linum usitatissimum cultivar with increased phenylpropanoid compounds and hydrolysable tannin in a high cholesterolfed rabbit"